Stüdyo Ses Yalıtımı Nasıl Yapılır
Bu yazımızda ses yalıtım merkezi editörü ve tecrübeli bir uygulamacı olarak evlerinde amatör olarak müzik stüdyosu veya müzik odası kurmak isteyenlere;
- Genel hatları ile işe nereden başlamaları gerektiği,
- Bu iş için hangi malzemeleri ne şekilde kullanmaları,
- Uygulama teknikleri ve işin püf noktaları ile alakalı bilgi ve deneyimlerimi paylaşacağım..
Stüdyo Ses Yalıtımı iki aşamadan oluşur;
1- “Oda ses izolasyonu” yani ses kesici ürünler ile sesin kaynağında yalıtılması.
2- “Hacim Akustiği” yani sesin oda içinde dengeli bir şekilde dağılmasını sağlanması, yankıdan kaynaklı sorunların önüne geçilmesi. Bunu ses yutucu ve ses yansıtıcı malzemeler ile sağlıyoruz.
Konu Başlıklarımız Şu Şekildedir. Okumak İstediğiniz Bölümün Üzerine Tıklayabilirsiniz.
- Nereye Kurulacak
- Tasarım (Proje)
- Tesisat Geçişleri, Aydınlatma ve Havalandırma
- Duvar Ses İzolasyonu – Tavan Ses İzolasyonu
- Zemin Ses İzolasyonu
- Akustik izolasyonlu Kapı
- Akustik Pencere
- Akustik Ses Yutucu Paneller
1- Nereye Kurulacak
- Ses kayıt stüdyosunu kuracağınız yeri iyi seçin.
Bize ürün almaya gelen birçok kişi ses kayıt stüdyosu imal ederken stüdyoyu kuracakları noktayı yanlış konumlandırıyor. Bu yanlış hem maliyeti hem de ses yalıtımının performansını ciddi oranda etkiliyor.
Apartman katındaki bir evin odasına stüdyonuzu kuracak iseniz; evin en sessiz odasını seçmelisiniz. Müstakil bir eviniz var ise evinizin garajı, bodrum katı yâda evinizin kileri müzik stüdyonuz için uygun olacaktır. Unutmayın ki iyi bir yalıtım iyi bir planlamayla başlar.
2- Tasarım (Proje)
- Yerleşim planı oluşturun.
İstediğiniz özelliklerdeki müzik stüdyosu veya müzik odasını kurmaya başlamadan önce yerleşim planı oluşturun. Eğer kayıt alacaksanız kapı girişi, bölme duvar ve kayıt odasının nereye konumlanacağı gibi isteklerinizi belirleyin. Bunları boş bir kağıda çizerek ön bir çalışma yapın. Duvar, tavan ve zemin metrajı çıkarın. Odanızın en x boy x yükseklik ölçülerini alın. Bu size kullanacağınız ürün miktarını ve yaklaşık bütçeyi oluşturmanıza imkan tanır.
3- Tesisat Geçişleri, Aydınlatma ve Havalandırma
- Elektrik, aydınlatma ve havalandırma tesisatlarını planlayın. Aydınlatmaları ve elektrik prizlerini nereye koyacağınızı belirleyin.Tesisat planı yapmanız duvarlarda izolasyon sonrasında oluşabilecek muhtemel kırma-dökme işlerinden, gereksiz zaman ve harcamalardan sizleri kurtaracaktır.
- Gün ışığını iyi alan bir oda seçin. Bu sizi hava kararıncaya kadar aydınlatma giderlerinden kurtarır. Ayrıca zindan gibi penceresi olmayan bir yerde çalışmak zamanla motivasyonuzu olumsuz etkileyeceği için ben bu bakımdan aydınlık bir yer seçmenizi tavsiye ederim.
- Eğer bina katında oturuyor iseniz havalandırmayı pencerenizden sağlayabilirsiniz. Tabi yazın odanız akustik malzemelerinde etkisiyle gereğinden azla ısınacağı için klima kullanmanızda fayda olacaktır.
Stüdyo havalandırma
- Penceresi olmayan kapalı bir alandases kayıt stüdyosu kuruyor iseniz, taze havayı alabileceğiz bir yer tespit etmelisiniz. Bu noktadan dışarıya açacağınız delik ile odanın içerisine (kanallar yardımı ile olabilir) yerleştireceğiniz bir fan yardımı ile dışarıdaki temiz havayı odanıza alabilirsiniz. Bu havalandırma motorunu ahşap mdf bir kutu içine alın ve kutunun iç yüzeyini akustik sünger ile kaplayın. Böylece havalandırma kanalından gelebilecek veya çıkabilecek sesin önüne geçmiş olacaksınız.
- Tesisat
- Elektrik tesisatınızın topraklamasını ve kabloların tamamını yeniden çektirin.
Kayıt cihazınız veya amfilerinizi bu yeni elektrik hattına bağlayın. Eski binalardaki elektrik hatları yetersiz veya bozuk olabilir. Bu bakımdan tesisatın yenilenmesi ve topraklama yapılması amfiniz, ses kartınız, monitörler ve diğer tüm elektronik cihazların zarar görmesini engelleyecektir. Ayrıca kaliteli bir ses kaydı için de gereklidir. Elektrik tesisatlarının tamamını yapacağınız izolasyonlu duvar-tavan ve döşemenin içinden geçireceksiniz. Montaj esnasında duvar-döşeme ve tavana açacağınız bir delikten bu kabloları geçirmeniz gerekiyor. Sonrasında aydınlatmaları ve prizleri bağlayabilirsiniz. Ben aydınlatma konusunda led ampulleri öneririm zira klasik ampuller fazla ısınıyor ve yeterince tasarruflu değiller.
4- Duvar Ses İzolasyonu – Tavan Ses İzolasyonu (Birazcık zor)
Stüdyonuzun tasarımını planladınız, tesisat işlerinizi bitirdiniz, havalandırma için gerekli düzenlemeleri yaptınız. Şimdi duvar ve tavan için ses yalıtım malzemelerinin montajına başlayabilirsiniz. Bu noktada çalacağınız enstrümanın niteliği önem kazanıyor. Bir gitar veya yan flüt ile çıkan ses düzeyi, bir bas gitar veya davula eşit olamayacağı için, duvar detayında kullanılacak ürünlerin kalınlıkları ve m2 ağırlıkları farklılık gösterecektir.
- Duvar ve tavan karkasımızı oluşturalım.
Duvar ve tavan karkasını oluştururken fırınlanmış ahşap kullanın çünkü ham ahşap profiller zaman içinde kendi ekseni etrafında bükülebiliyor. Nispeten titreşimi az iletmesi ve dolu yapısı ile bu iş için ahşap profiller gayet uygun. Eğer bu işi alüminyum alçıpan profilleri ile yapacaksanız, titreşimin önüne geçmek adına profillerin döşeme ve tavandaki birleşim noktalarına ve profillerin yüzüne kauçuk profil bantı yapıştırmanız gerekir.
(Biz uygulamalarımızda duvar ve tavan bağlantılarında titreşim sönümleyici akustik bağlantı aparatları kullanıyoruz. Bu ürünlerin montajı profesyonellik gerektiğinden yazımızda belirtmedim.)
Döşemeye ve tavana yatayda atacağımız kayıtlara ahşap profilleri duvar ve tavanda 60’ar cm aralıklarla montajlıyoruz. Birleşim yerlerini ağaç vida yardımı ile veya veya “L” köşebentler ile birbirine bağlıyoruz. Tavan yüksekliğiniz 3 m ve üzerinde ise, ahşap profillerin arasına kayıtlar atarak karkas yapıyı güçlendirebilirsiniz. Profillerin kalınlığını minimum 5 cm kullanmanızda fayda var. Ahşap profillerin duvar-tavan bağlantılarını akustik agraf ile de yapabilirsiniz.
- Karkas sistemin içini rebounded sünger ile dolduralım.
Dolgu malzemesi için benim önerim taş yününe göre ses yalıtım değeri daha yüksek olan Rebounded Sünger. Taş yünü ufak bir nemde koku yapacağı gibi, tozuma ve kaşıntı yaptığı için de bu ürünü tercih etmiyorum. Rebounded Süngeri, imalatını bitirdiğimiz karkasların içine boşluk kalmayacak şekilde yerleştiriyoruz. (Kalınlık ve yoğunluk için bizden destek isteyiniz) Ahşap osb veya alçıpan levha ile tüm yüzeyleri, levhalar yanyana boşluksuz gelecek şekilde kapatıyoruz. Levhaların birleşim yerlerini akustik mastik ile dolduruyoruz. Akustik mastik kullanmayacaksanız derzlerin tamamını fileli alçı sıva ile kapatabilirsiniz. Duvar ve tavan ses izolasyonun hava geçirimsiz olması bizim için önemli. Kabloları açacağımız deliklerden dışarı alıyoruz. Sonrasında bunlara elektrik prizlerini ve aydınlatmaları bağlayacağız.
- Ağır ses bariyerinin montajını yapalım.
Şimdi sıra geldi Ağır Ses Bariyeri kullanmaya. Benim fiyat/performans olarak en sevdiğim ürünlerden birisi. 3 mm kalınlığına rağmen yalıtım değerleri çok iyi. Stüdyo ses yalıtımı uygulamalarımızda kesinlikle kullandığımız bir ürün. Bu ürünün nasıl bir yalıtıma sahip olduğunu çok iyi anlatan bir video var. (VİDEO EKLENECEK)
Ağır ses bariyerinin piyasada yerli muadilleri var fakat sonuçları beni tatmin etmediğinden dolayı kendi stüdyo ses yalıtımı uygulamalarımda da Belçika’dan gelen bariyerimizin 5 veya 7 kg/m2 ağırlığında olanını kullanıyorum. Sizlere tavsiyem de bu ürün doğrultusunda olacak. Ürün hakkında kısaca bilgi verdikten sonra uygulamaya dönelim. Osb/alçıpan levha üzerine defter kaplar gibi ürünleri duvarlara ve tavana vidalıyoruz. Vidalamak yerine bariyeri yapıştırabilirsiniz, tercih sizin. Montajı yaparken bariyerler arasında boşluk kalmamasına özen gösteriyoruz. Bu noktada ikinci katman olarak alçıpan levhaları ağır bariyerin üzerine 45 mm vidalar ile vidalıyoruz ve tüm derzleri akustik mastik ya da derz bantı çekerek alçı sıva ile kapatıyoruz. Amacımız ağır bariyerin iki alçıpan levha arasında kalması. Duvar ve tavan ses izolasyonu bitti.
Döşeme ses yalıtımına geçmeden evvel stüdyo ses yalıtımında duvar ve tavan detayları ile ilgili değinmek isteğim bazı noktalar var. Son katı alçıpan ile bitirip yüzeyini boya veya kâğıt yapabilirsiniz. Ya da içerdeki sesin dengeli bir şekilde dağıtılması ve yankılanmanın önüne geçmek adına akustik ses yutucu paneller kullanabilirsiniz. Bu kadar emek verdikten sonra bence yüzeyi boya ile bırakmak doğru olmaz. Ses yutucu ve yansıtıcı birçok ürün mevcut bütçenize göre bu ürünlerden size uygun olanını seçebilirsiniz. Eğer yapacağınız alanda bölme duvar yapmak durumunda kalacak iseniz; örneğini verdiğimiz bariyerli uygulamanın aynısını böleceğiniz duvarda her iki taraftan da uygulamalısınız.
5- Zemin Ses Yalıtımı
- Yükseltilmiş döşeme yapın.
Duvar ve tavan ses izolasyonu uygulamalarını bitirdiniz. Şimdi sıra döşeme ses yalıtımına geldi. Yükseltilmiş döşeme aradaki dolgu malzemesi ve bırakılan hava boşluğu sayesinde, zemine serilen izolasyon malzemelerine göre daha iyi bir yalıtım sağlar. Elimizdeki ahşap profilleri (min.5cm) kauçuk strip yapıştırıp 50 cm aralıklarla odanızın bir ucundan diğerine diziyoruz. Kauçuk stripleri döşemeye ulaşacak titreşimlerin sönümlenmesi için kullanıyoruz. Ahşap profillerin arasına rebounded sünger seriyoruz. (kalınlık ve yoğunluk için bizden destek alınız)
18 mm ham mdf’yi, oluşturduğumuz ahşap karkaslara vidalıyoruz ve tüm boşlukları akustik mastik ile dolduruyoruz. Yalıtım değerlerini arttırmak için ağır ses bariyerimizi mdf levhalarının üzerine seriyoruz. Ve üstüne tekrardan 12 ile 20 mm arası mdf levhamızı yerleştiriyoruz. Bundan sonrası sizin mdf üzerine son kat halı veya parke ile kaplamanız kalıyor. Piyasada ucuz yollu bulabileceğiniz rip halılar mevcut, bu tarz bir halı ile zemini kaplayabilirsiniz.
- Yavaş yavaş ses yalıtımlı odanızınduvar, tavan ve döşemesi ortaya çıkıyor. Stüdyo ses yalıtımı uygulaması kolay bir iş değil. Biraz yoruldunuz tabi ama emeklerinizin karşılığını almaya az kaldı.
6 – Akustik izolasyonlu Kapı
- Akustik kapınızı marangozunuza yaptırın.
Ses yalıtımlı odanızın imalatını yaptınız. Normal oda kapıları bu iş için uygun değil. Nedenine gelince ses izolasyonu için kütle gerektiğini yazımın başında belirtmiştim. Piyasada satılan Amerikan kapılar bu iş için yetersiz. Kapının içindeki dolgu kağıttan yapılıyor. Akustik izolasyonlı kapının ağırlığı yaklaşık 80 kg ile 100 kg arasında değişiyor. İkisini kıyasladığınız da arada büyük fark var. Dolu mdf kapılar nispeten daha iyi fakat onlarında tek cumbalı oluşu ve fitillerin yetersiz olması istenilen yalıtımı sağlamıyor. Tavsiyem kapıyı kendi marangozunuzda yaptırmanız. Bu işe uygun menteşe ve kapı fitillerini Karaköy’de bulabilirsiniz. Kapının içine kullanacağınız dolgu malzemesi olarak size bariyerli rebounded süngeri öneririm. Bu süngeri kapının serenlerinin içerisine boşluk kalmayacak şekilde yerleştirip kanadın her iki yüzeyine 10 mm mdf sıkabilirsiniz. Kapının cumbalarını çift yapıp, kapının kanadına da giyotin yerleştirdinizmi bu kapı büyük oranda sizin işinizi görecektir. Giyotin bulamazsanız, kapı eşiği de yapabilirsiniz. Kapının montajından da biraz bahsedeyim. Kapının kasası ile ses yalıtımlı duvarınız arasında maksimum 1 santim boşluk bırakmalısınız, bu boşluğu kapıyı yerine oturttuktan sonra, rebounded süngerler ve akustik mastik ile doldurun.. Pervazların kalınlığını 20 mm yaparak bu boşluktan geçebilecek sesi azaltmış olursunuz.
7- Akustik Pencereler
Akustik pencere ses kayıt stüdyosunda önemli bir detay. Eğer müzik odası yapacaksınız buna ihtiyacınız yok. Yapmayacak iseniz bölme duvar imalatını yaparken 20 cm’lik bims tuğla ile bölme duvarınızı yapıp duvarın her iki yüzeyinden ahşap karkaslar ile duvar ses izolasyonunda belirttiğim detayı yapın.
Cam kalınlıkları önemli, duvarın her iki tarafından ahşap kasanın içine oturacak 5+5 akustik lamine cam kullanın. Bunu yaparken iki cam arasında 10 cm boşluk bırakmalısınız. Camı kasasına oturtup şeffaf silikon ile tüm boşlukları doldurun. Sonrasında camı yerinde tutacak çerçeveyi yerine yerleştirin. Temiz bir bez ile camları temizleyin. Sonrasında 2. Camı aynı yöntemle yerine takın. Akustik pencerenin ihtiyacınızdan fazla büyük olması, yalıtımı olumsuz etkileyebilir. İşinizi görecek büyüklükte bir pencere imal etmenizde fayda var. Bir diğer konuda odanızın pencereleri. Odanızın pencerelerinden dışarıya çok ses çıkacağını ve komşularınızı rahatsız edeceğinizi düşünüyorsanız. Mevcuttaki pencerenizin önüne yeni bir pencere daha yapın. 2. pencereyi dışarı açılacak şekilde yapabilirsiniz. Yada kalın bir perdeyi pencerenin önüne asabilirsiniz. İçerdeki sesi bir miktar kıracak aynı zamanda hacim akustiğine de katkı sağlayacaktır.
8- Akustik Ses Yutucu Paneller
Ses kayıt stüdyonuzun yada müzik odanızın duvar-tavan-zemin ses yalıtımlarını yaptınız. Ara bölme duvarını oluşturdunuz. Kontrol odası camını (kayıt alacak iseniz) yerleştirdiniz. Marangozda imalatını yaptığınız akustik kapınızı yerleştirdiniz. Odanızın içerisinde oluşacak yankıyı nasıl keseceksiniz. İyi bir yalıtım elde etmek için detaylara önem vermek gerekir.
- Hacim akustiği için hangi ürünleri kullanacaksınız.
Hacim akustiği bir çalgı aletinin akordu gibi, odanın da akordunu yapmak demektir. Yansıtıcı ve yutucu paneller ile müzik odanızın içindeki sesin ideal şekilde dağılması için yol haritasını çizer. Bu iş için yankılanma süresi (reverberasyon) hesabı yapan programlar mevcuttur. Bütün yüzey alanı ve niteliği(cam-alçıpan-duvar-halı vbg.) programda en ince ayrıntısına kadar belirtilir ve yansıma süresine göre ses yutucu paneller programda hesaplanır. Siz bu hesaplamaları uzman desteği almadan yapmak isterseniz, akustik ses yutucu malzeme miktarı; odanın toplam iç yüzeyinin 3’te 2’sine denk gelecek şekilde yapabilirsiniz. Benim hacim akustiği için önerim şu şekilde; stüdyo ses yalıtımı uygulamasında tavanda ahşap yünü akustik panel kullanılması. Hem ses yalıtımı hem de hacim akustiği için artı sağlar. Ayrıca dekoratif görünümü ile de ilk tercihimdir. Duvarlarda kullanabileceğiniz akustik ürünler ise; klasik siyah renkli yumurta, piramit görünümlü süngerler yerine hem görünümü hem Nrc değerleri açısından kumaş kaplı akustik paneller veya basotect süngerler olacaktır. Stüdyo ses yalıtımı uygulama detayları yazımız burada son buluyor. Sorularınız olursa bana yazabilirsiniz.
Stüdyo Ses Yalıtımı Akustik İzolasyonu Detayları
Stüdyo ses yalıtımını bir adım daha götürmeye karar verdiniz. Ses Yalıtım Merkezi bu işi sizin adınıza yapabilir. Uygulama öncesi akustik projelendirilmesi ve duvar stc değerleri belirlenir. Taşıyıcı sistem imal edilir ve akustik profiller ile montajı yapılır. Havalandırma kanalları titreşim alıcı aparatlar ile bağlanır. Yangın tertibatı sismik bağlantı aparatları ve titreşim alıcı aparatlar ile montajlanır.
Stüdyo Ses Yalıtımı ve Ses Yalıtım Merkezi
Stüdyo ses yalıtımı/Müzik odası ses yalıtımı için profesyonel desteğe ihtiyacınız mı var. Ses Yalıtım Merkezi bu işi sizin adınıza yapabilir. Uygulama öncesi yerinde keşif, akustik projelendirme, 3d tasarım hizmeti, geniş ürün yelpazesi ve uygulama hizmetimiz ile yanınızdayız.
Stüdyo ses yalıtımı hakkında daha fazla bilgi, fiyat ve keşif talebinde bulunmak için bize ulaşabilirsiniz.